عزیزان و داوطلبان کنکور سراسری ایران
متنی که در ادامه آمده حاصل سالها تجربه است.
آرامش و اعتماد به نفس بزرگترین اصول کنکور هستند. تمام رقبای شما در یک رده سنی با شما قرار دارند. همه نگرانیهای شما را دارند و تقریبا بحرانهای بلوغ مشابه را تجربه میکنند. قرار است در یک رقابت بزرگ با هم سالان خود قرار بگیرید پس این دل نگرانی ها مختص شما نیست و تمام افراد درگیر آن هستند.
منطقه زندگی ما امکانات آموزشی چندانی ندارد، پیشنهادتان چیست؟
شاید در سالهای نه چندان دور زندگی در شهرها یا روستاهایی به عنوان مناطقی با کیفیت آموزشی پایین تر نسبت به مراکز استانها و شهرهای بزرگ می توانستبه یک دل نگرانی برای عزیزان ساکن در این مناطق تبدیل شود. ولی امروز به کمک اینترنت، تدریس آنلاین، امکان خرید کتاب به صورت آنلاین و حتی استفاده از بسیاری از جزوه هایی که به صورت آنلاین و رایگان در اختیار ایشان قرار میگیرد، میتواند راهگشا باشد. کما اینکه بسیاری از عزیزانی که در سال های قبل رتبه خوبی را در کنکور سراسری کسب نموده اند از مناطقی هستند که دسترسی آنچنانی به امکانات شهرهای بزرگ را ندارند. البته باید مراقب باشید که سایتهای آموزشی خبره و اساتید شناخته شده و تایید شده را انتخاب کنید. فرصت آزمون و خطا ندارید.
نمیتوانم میزان زیادی برای امکانات آموزشی هزینه کنم، پیشنهادتان چیست؟
سعی کنید از کتابخانه محله یا مدرسه خود استفاده کنید. در بسیاری موارد می توانید کتابهای دست دوم با قیمت مناسبتری پیدا کنید. بسیاری از دانشجویان سالهای قبل شرایط شما را تجربه کرده اند. می توانید از آنها کمک بخواهید و کتابها یا جزوه های آنان را به امانت بگیرید.
تا الان مطالعه آنچنانی نداشتم، پیشنهادتان چیست؟
در هر لحظه که برای کنکور مطالعه میکنید سعی کنید همان لحظه را دریابید با تمرکز مطالعه کنید و به فکر فرصتهای از دست رفته نباشید. واقعیت این است که کنکور خیلی امتحان استانداردی نیست. ولی از این عدم استندارد نهراسید به آن امیدوار باشید. چرا دائم با خود زمزمه میکنید اگر یک تست را اشتباه بزنم چقدر رتبه ام پایین می آید. برعکس آن هم صادق است. اگر یک تست را درست بزنید رتبه شما بهتر خواهد شد. از کلمات امید بخش استفاده کنید. باید سعی کنید از هر زمانی که شروع به مطالعه میکنید بیشترین بازده را داشته باشید. گذشته را رها کنید. شاید تمام مطالبی که امروز مطالعه میکنید صد در صد جزء سوالات باشند.
چطور به بهترین نحو مطالعه کنیم؟
یک سری مسائل عمومی هستند. زمانی که از لحاظ روحی شرایط عالی دارید. زمانی که امیدوارید. زمانی که تمرکز دارید و زمانیکه نگرانی ها را کنار میگذارید بهترین زمان مطالعه کنکور برای شماست. به دیگران فکر نکنید. خود را با افراد موفق مدرسه، فامیل و حتی خواهر برادر بزرگتر خودتان مقایسه نکنید. موضوع این نیست که در نگاه دیگران چطور به نظر میرسید. موضوع این است که از تمام توان شخص خودتان به بهترین نحو استفاده کنید. ولی منظور از توانایی شما چیست؟ مثلا توان مادی آنقدر که شما میتوانید برای مطالعه هزینه کنید، کتاب بخرید. در کلاسهای خصوصی یا عمومی شرکت کنید. توان ذهنی، این قدرت یادگیری شماست به آن توجه کنید. ذهن خود را از تمام درگیری های ذهنی که مثل میروس سیستم عامل ابزارهای الکترونیکی عمل می کنند برهانید. این ویروسهای ذهنی ظرفیت بالایی از حجم فعال دهن و قدرت یادگیری شما را اشغال میکنند و بازده کار شما را پایین می آورند. ابتدا سعی کنید راه حلی بیابید. ولی اگر از حیطه توان شما خارج است رها کنید. تمام نگرانی ها، خاطرات بد، مشکلات روابط خانوادگی، یا حتی اگر با دوستان و همسالانتان مشکل دارید. همه را رها کنید. شما به تمام ظرفیت ذهنتان برای موفقیت نیاز دارید. شیرینی موفقیت و روز موفقیت شما آنقدر ارزشمند است که تمام اینها هیچ اهمیتی در برابر آن ندارد. قطعا قصد ندارید بعدها خودتان را سرزنش کنید. برای ظرفیت ذهنی استفاده نشده و یا قدرت ذهنی که درگیر مسائل حاشیه شده اشت. زمان هم دارایی شماست. میزان زمانی که از همین امروز در اختیار دارید. از همین وقتی که از همین حالا به بعد دارید نهایت استفاده را ببرید.
چه زمانی از اوقات شبانه روز مطالعه کنیم؟
سالها مطالعه برای آزمونهای ورودی مختلف شامل کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری و همچنین سالها تدریس و سابقه کار با دانش آموزان و دانشجویان مقاطع مختلف به ما ثابت کرده که این موضوع کلا به شخص شما برمیگردد. به خودتان اعتماد کنید خصوصیات خودتان را بشناسی. قدرت تفکر و یادگیری شما در جلسه کنکور به شما کمک خواهد کرد. چرا در دوران مطالعه به این قدرت تکیه نکنید. سیستم عصبی شما و قدرت تعقل شما به شما میفهماند که چه ساعتهایی از روز بالاترین عملکرد را دارد. شما یک موجود منحصر به فرد هستید و با تمام افراد دیگر متفاوت. فقط مراقب باشید که وارد مرزهای تنبلی نشید به هیچ عنوان از حدود برنامه خودتان خارج نشوید. به هیچ عنوان به خود وعده ندهید که شب زود میخوابم فردا صبح زودبیدار میشم. بعد فردا تا ساعت 9 بخوابید. منظورم اصلا این نیست. ولی به تجربه متوجه شدیم که بعضی دانش آموزان اوایل صبح یادگیری بهتری دارند. بعضی اواخر شب. خواب نیمروز برای بعضی مفید بود و باعث افزایش کارآیی و قدرت یادگیری این افراد میشود. در صورتی که برای بقیه گاهی تا چند ساعت طول می کشد و اوقات مفید روزشان را هدر میدهد.
چطور برنامه ریزی کنیم؟
بسیاری از آموزشگاهها، مؤسسات و مشاوران کنکور تمرکز خاصی روی افزایش ساعت مطالعه دارند. ولی کمی منطقی باشیم. افزایش ساعت مطالعه بدون افزایش یادگیری هیچ رهاوردی برای هیچ داوطلبی نخواهد داشت. قطعا تا کنون در بین آشنایان و اطرافیان خود شاهد بوده اید که داوطلبی ساعتها خودش را در محل مطالعه محبوس میکند و تمام تفریحات را کنار میگذارد ولی در نهایت آنچنان موفقیتی نصیبش نمی شود.
افزایش ساعت مطالعه تنها در صورتی مفید است که با افزایش میزان یادگیری همراه باشد. اصل اساسی در این مرحله تمرکز است. مباحث را به صورت مفهومی مطالعه کنید. از تمرکز بر روی حفظ کردن فرمول های تستی بپرهیزید. معمولا این فرمولها را کسی سر جلسه امتحان به یاد نمی آورد. در مورد فرمولهای اصلی مثلا در درس فیزیک سعی کنید دلیل قرار گرفتن هر عامل داخل فرمول را برای خودتان تعریف کنید. طوری درس بخوانید که انگار قرار است فردا سرکلاس بروید و این مبحث را تدریس کنید.
به طور کلی صحبت و مشاوره گرفتن از بچه های موفق و کسانی که قبلا مسیری را طی نموده اند بسیار مؤثر و راه گشاست. فقط دقت داشته باشید که افراد دلسوز و خیرخواه را انتخاب کنید. اگر فردی با روی باز شما را پذیرفت و شما را از راهنمایی های ارزشمند خود بهره مند ساخت سعی کنید بیش از حد مزاحم اوقات او نشوید. اجازه بدهید از مهربانی اش پشیمان نشود.
چطور برای کنکور مطالعه کنم؟
اولین قدم در مطالعه انتخاب منابع مناسب است. این اولین و مهمترین قدم است. انتخاب درست تأثیر بسزایی در قبولی شما خواهد داشت. انتخاب منابع درست مطالعاتی مثل انتخاب درست در رسیدن به آبشار در یک مسیر کوهنوردی است. اگر راه را درست انتخاب نکنید تمام تلاش های بعدی شما بیهوده خواهد بود. برنامه خاص خودتان را داشته باشید. میتوانید از راهنماییهای معلم ، مشاور و افراد موفق بهره مند شوید ولی در نهایت همه گفته ها را کنار هم قرار دهید و با تفکر و به صورت منطقی یک برنامه مختص خود بنویسید. ساعات مطالعه را مشخص کنید و میزان مطلبی که مثلا در یک ساعت و نیم مطالعه باید کامل یاد بگیرید را معین کنید. در برنامه هفتگی تان زمان عبادت، اوقات فراغت، زمان رسیدگی به کارهای شخصی و حتی زمان تفریح هم قرار دهید. فراموش نکنید که باید دقیقا مطابق برنامه پیش بروید. پس برنامه شما باید منعطف باشد. باید ساعاتی را در آخر هفته قرار دهید که اگر در طول هفته مطابق برنامه پیش نرفتید در آخر هفته بتوانید آن را جبران نمایید.
منبع مطالعاتی مناسب چه خصوصیاتی دارد؟
ببینید در تمام مراحل زندگی منطقی فکر کنید. قدرت تفکر شما همواره یاریگر شماست. منطق و هوشیاری شما راه درست را به شما نشان خواهد داد فقط به این نیروی خودتان اطمینان کنید.
ببینید در مرحله اول تمام کتابهایی که به عنوان منبع از سوی سازمان سنجش معرفی می شوند را به طور کامل دقیق و مفهومی مطالعه کنید. منظورم همان کتابهای مدرسه است. اینها منابع اصلی مطالعاتی شما هستند که زیر نظر گروه مؤلفین نوشته شده اند و شک نداشته باشید ناظران زیادی آنها را بررسی می کنند. بنابراین در مرحله اول کتابهای درسی و مدرسه مهمترین هستند.
در مورد دروسی مثل شیمی و زیست شناسی به شکلها بسیار توجه کنید آموختن مفاهیم زیست شناسی و شیمی از روی شکل هم آسانتر است و هم راحتتر به خاطر سپرده می شود.
به نکاتی که معلمتان با تاکید بیشتر بیان میکند با دقت توجه فرمایید. معمولا با تعداد بیشتری سوال از این قسمتها مواجه می شوید.
برای یادگیری دروس زیست شناسی و شیمی اگر به زبان انگلیسی تسلط داشته باشید موفق تر عمل می کنید. می توانید یک مفهوم را به انگلیسی ترجمه کنید و سپس با کلید واژه های انگلیسی از اینترنت عکس ها نمودارها و مطالب جالبی را به دست خواهید آورد. حتی در بعضی موارد انیمیشن های جالبی را می توانید در این حوزه با استفاده از موتورهای جستجوگر بیابید. مثلا در مورد فتوسنتز یا تنفس سلولی که جزء مباحث سنگین زیست شناسی هستند، در این زمینه در سایتهای مختلف بسیار کار شده است.
در مورد دروسی مثل زبان انگلیسی، ریاضی و فیزیک بعد از یادگرفتن مفهوم تعدا زیادی تمرین از کتابهای کمک درسی تأیید شده حل کنید. تا مطالب را به صورت عمقی یاد بگیرید. سپس به دنبال تستهای مناسب بروید. اولویت با تستهای آزمونهای سالهای قبل کنکور است. به دنبال راه حل فرمولی نباشید آنقدر مفاهیم را دقیق یادبگبیرید که راه حل اصلی را در کوتاهترین زمان ممکن بتوانید به کار ببرید. تشخیص آسانترین راه حل هنر و خلاقیت شماست که تا حدی ناشی از تمرین زیاد شما خواهد بود.
چطور معلم خصوصی یا مدرس مناسب پیدا کنیم
در مورد یک مدرس سابقه تدریس، میزان تحصیلات، نظر دانش آموزان و دانشجویان قبلی وی، عملکرد قبلی او قطعا از نشانه های تسط وی بر حرفه اش می باشند. ولی اینها تنها عوامل نیستند قدرت انتقال مطلب و نظم و ترتیب یک معلم در کارآمدی او بسیار مؤثر است. گاهی نظرات دانشجویان و دانش آموزان مختلف در مورد یک معلم متفاوت است. این موضوع به سلائق شخصی دانش آموزان باز میگردد. دیده شده که شاگردان مختلف در مورد یک مدرس نظرات متفاوتی دارند. ولی معمولا در طول یک یا دوجلسه دانش آموزان متوجه می شوند که آیا معلم خصوصی که انتخاب نموده اند با توجه به شرایط برایشان مفید است و به بهبود آموزششان کمک می نماید یا خیر.
فضای مجازی و مطالعه برای کنکور
مبحثی که این روزه ها برای داوطلبان کنکور و حتی دانش آموزان مدرسه یا دانشجویان چالش برانگیز است، استفاده از فضای مجازی و برنامه های ارتباط جمعی آنلاین است. به طور کلی هر موضوع یا دستگاهی که باعث شود ساعت مفید مطالعه شما کاهش یابد را باید از سر راه موفقیتتان برداردید. شوخی که نیست. داستان یک عمر زندگیست. باید توان و پشتکار لازم را داشته باشید و بتوانید هر عامل مخربی را از زندگی خود حذف کنید. هر چیزی که بخشی از فضای ذهن شما را اشغال میکند. هر چیزی که بخشی از وقت شما را میگیرد.
بعضی از داوطلبان معتقدند که از آموزشهای علمی در فضای مجازی شامل کانالهای تلگرامی یا اکانتهای اینستاگرامی یا وبسایتهای مناسب آموزشی استفاده میکنند. یا از این طریق با دوستان و همسالان خود در ارتباط هستند که این ارتباط به بهبود مطالعه آنها کمک میکند. در این موارد مجددا به منطق و قدرت تفکر خودتان مراجعه کنید و به سوالاتی که در ادامه آمده صادقانه پاسخ دهید. آیا واقعا فضای مجازی در پیشبرد اهداف شما در زمینه یادگیری برای شرکت در آزمون سراسری مفید است؟ یا فقط اطلاعات نه چندان مفید جسته گریخته در اختیار شما قرار می دهد. آیا برای چک کردن اکانتهاو کانلهای مفید علمی وارد فضای مجازی میشوید و بعد از مدتی متوجه میشوید چند ساعت از وقت گرانبهای خود را گذرانده اید؟ آیا بعد از استفاده از فضای مجازی احساس سردرد ندارید؟ آیا همیشه بعد از اینکه چندین ساعت را در فضای مجازی گذرانده اید احساس پسیمانی نمیکنید؟ ببینید در دورانی از زندگی تان قرار دارید که هر ساعت معادل آموختن یک مطلب به صورت مفهومی استو همین مطلب می تواند به شما در دادن پاسخ صحیح به یک سوال کنکور کمک کند و هر سوال باعث جا به جایی رتبه و تعیین کننده آینده شماست. جدی باشید. آینده شما در دستانتان قرار دارد. هیچ دوست و مشاوری بهتر از منطق و هوشیاری شما نمیتواند شما را راهنمایی کند.
پایش دوستان، رقبا و هم کلاسی ها
بر حسب تجربه خدمتتان عرض کنم که مقایسه دائمی خودتان با همسالان و رقبا فقط برایتان آزار دهنده خواهد بود. شما فقط وظیقه دارید تلاش کنید. زندگی و نحوه پیشرفت بقیه به خودشان مربوط است. چه جلوتر از شما باشند چه عقب تر از شما. چه شما باهوش تر باشید چه آنها. میزان هزینه ای که خانواده ها در این موارد به فرزندان اختصاص می دهند متفاوت است. به هیچ عنوان پدر ومادر خود را در این موارد با دیگران مقایسه نکنید، و مجددا طبق سالها تجربه در این عرصه حضورتان عرض میکنم به هیچ عنوان نگران نباشید. شما با تلاش و کوشش میتوانید همه چیز را جبران کنید. مگر کتابهای کنکور از فضا آمده اند که نتوانید یاد بگیرید. در هر سطحیهم که باشید افرادی با شرایط بدتر از شما بوده اند که سالهای قبل در رشته مورد علاقه خود قبول شده اند. اراده و پشتکار آدمی در همه موارد حرف اول را میزند. به زندگی افراد موفق در علم و ورزش مراجعه کنید تا صحبتهای من برای شما اثبات شود.
نقش کتابهای انگیزشی در دوران کنکور
قریب به اتفاق داوطلبان در طی دوران مطالعه برای کنکور فراز و نشیب روحی زیادی را تجربه میکنند. اگر شما بتوانید از لحاظ روحی خود را به طور مداوم در سطح مناسبی قرار دهید، قطعا احتمال موفقیتتان افزایش می یابد. کتابهای انگیزشی می تواند اثرات خوبی روی داوطلبان داشته باشد. باز هم مراقب باشید تمام وقت به مطالعه این موارد نپردازید. دو هفته ای یا هفته ای یک ساعت می تواند کمک کننده باشد. از کلمات و جملات انگیزشی روی دیوار اتاق، روی جلد کتاب خود استفاده کنید. هر بار قبل از شروع به مطالعه آیاتی از قرآن را بخوانید. از ائمه اطهار کمک بخواهید. دقت داشته باشید که دعا کردن و ارتباط با خالق هستی در ایجاد آرامش در ضمیر شما بسیار تأثیرگذار خواهد بود. تمام تلاش خود را انجام دهید و با توکل به خداوند گام بردارید. شک نداشته باشید که خالق یگانه یک لحظه هم شما را تنها نخواهد گذاشت. در نهایت با عشق شروع به مطالعه کنید. و به موفقیت خود ایمان داشته باشید. حتی خود را در فضای دانشگاه و رشته ای که میخواهید قبول شوید به طور واضح تصور کنید. مطمئن باشید با تلاش و ایمان و انگیزه به همه اهداف خود دست می یابید.
تفریحات یک کنکوری
همه چیز را در زندگی تان کلاسه بندی شده کنید. هیچ کس مخالف تفریح یک کنکوری نیست. تفریح باعث افزایش پویایی و کارآمدی شما خواهد شد. ولی ساعت تفریح و شرایط را کاملا مشخص کنید. استفاده از فضای سبز و تنفس عمیق و کمی پیاده روی و گوش دادن به موسیقی ملایم بسیار کمک کننده خواهد بود. گاهی نشستن در کنار اعضاء خانواده صحبت کردن با آنها باعث افزایش آرامش شما خواهد گردید. به هیچ عنوان فیلم و مخصوصا سریال را به عنوان یک برنامه تفریحی در روتین روزانه خود قرار ندهید. سعی کنید کمتر در جمع های فامیل و مهمانی ها حاضر شوید. چون معمولا شنیده ها و گفته ها در این مجالس باعث درگیر شدن ذهن شما خواهند شد. خیلی درگیر پاسخ دادن به سوالات اطرافیان نشوید. سوالات را با ادب و احترام و کوتاه پاسخ دهید. قرار نیست کسی برنامه دقیق زندگی شما را بداند. لازم نیست اهداف و ایده های خود را برای کسی توضیح دهید. روزانه نیم تا یک ساعت ورزش ملایم به بهبود شرایط جسمی و روحی شما و حتی قدرت یادگیری شما کمک شایانی خواهد نمود. به طور کلی مراقب سلامت جسمی و روحی خود باشید چون این دو در روند مطالعه و پیشرفت شما تأثیر قابل توجهی خواهند داشت.
برای بعضی از افراد گوش دادن به یک آهنگ ملایم باعث افزایش تمرکز می شد و باعث جلوگیری از هجوم افکار مزاحم به ذهنشان خواهد شدو برای بعضی برای یاد گرفتن نیاز به سکوت مطلق هست.
بعضی شاگردان وقتی با صدای بلند مطالعه میکنند موفق تر هستند. بعضی نه. بعضی از دانش آموزان و دانشجویان تمایل دارند به صورت گروهی مطالعه کنند ولی این موضوع برای همه یکسان نیست. بعضی با مطالعه فردی بازده و یادگیری بیشتری را تجربه میکنند.
چند توصیه کوتاه
با جنس مخالف ارتباط عاطفی برقرار نکنید. سال کنکور سال عشق و عاشقی نیست.
حسادت نکنید. حسادت تنها توانایی شما را کاهش می دهد.
به هیچ عنوان خود را با دیگران مقایسه نکنید. شما فقط قرار است از همه تواناییهای خودتان استفاده کنید و بهترین خودتان باشید.
همین که امروز از دیروز بهتر بودید کافیست. خیلی خودتان را آزار ندهید.
تمام وجودتان را به جای احساسات آزار دهنده با احساس عشق به خودتان و به هدفتان و آرزوی مؤفقیت برای دوستانتان پر کنید.
نظر دیگران در مورد شما هیچ اهمیتی ندارد و هیچ اثری در آینده شما نخواهد داشت.
فقط یک یا دو سال باید با تمام وجود تلاش کنید، خودتان را درگیر هیچ مسأله جانبی نکنید.